Liga Narodów – historia w pigułce

Liga Narodów była jednym z wielkich eksperymentów w ponadnarodowej organizacji XX wieku i jej poprzedniczką w kilku ważnych aspektach ONZ. Przymierze Ligi zostało opracowane przez specjalną komisję Konferencji Pokojowej po I wojnie światowej, której głównym orędownikiem był Pres. Woodrow Wilson ze Stanów Zjednoczonych, a w 1919 r. zostało zatwierdzone przez konferencję plenarną zwycięskich mocarstw. Początkowa składała się z 20 stanów. Stanom Zjednoczonym nie udało się uzyskać członkostwa w Lidze, ale do 1928 roku organizacja liczyła 54 członków. Mechanizm działania Ligi składał się ze zgromadzenia wszystkich państw członkowskich, działającego poprzez przedstawicieli ich rządów. Była to rada, w której wielkie mocarstwa były stale reprezentowane i do której pozostałe mocarstwa członkowskie były wybierane przez zgromadzenie na trzyletnią kadencję; sekretariat, który administrował wewnętrznymi sprawami Ligi; oraz szereg wyspecjalizowanych agencji, takich jak Międzynarodowa Organizacja Pracy, które były odpowiedzialne za wdrażanie różnych programów ekonomicznych i humanitarnych na arenie międzynarodowej. Przymierze wymagało, aby spory międzynarodowe były przedkładane do rozstrzygnięcia na drodze pokojowej z postanowieniem orzekania lub arbitrażu przez Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej lub do interwencji Rady Ligi. Przymierze przewidywało także stosowanie kar finansowych i ekonomicznych, takich jak embarga, w celu egzekwowania decyzji Ligi oraz wspólne działania wojskowe przeciwko skazanym agresorom. Jednak w praktyce Liga nie zdała najważniejszych testów i nie była w stanie opanować kryzysów, które doprowadziły do II wojny światowej i własnego upadku.

Poprzedni post Systemy federalne władzy politycznej
Następny post Ponadnarodowe systemy polityczne