Co rozumiemy pod pojęciem system polityczny?

System polityczny jest zbiorem formalnych instytucji prawnych, które tworzą „rząd” lub „państwo”. To definicja przyjęta w wielu opracowaniach dotyczących prawnych lub konstytucyjnych rozwiązań zaawansowanych porządków politycznych. Szeroko zdefiniowany termin obejmuje jednak zarówno rzeczywiste, jak i zalecane formy zachowania politycznego, nie tylko prawną organizację państwa, ale także realia jego funkcjonowania. Szerzej zdefiniowany system polityczny postrzegany jest jako zespół „procesów interakcji” lub jako podsystem systemu społecznego oddziałujący na inne podsystemy niepolityczne, takie jak system gospodarczy. Zwraca to uwagę na znaczenie nieformalnych procesów społeczno-politycznych i kładzie nacisk na badania nad rozwojem politycznym.

Tradycyjne analizy prawne lub konstytucyjne, wykorzystujące pierwszą definicję, stworzyły ogromny zbiór literatury na temat struktur rządowych, wiele specjalistycznych terminów, które są częścią tradycyjnego słownictwa nauk politycznych. Także wiele pouczających schematów klasyfikacji. Analogicznie, empiryczna analiza procesów politycznych i próba określenia podstawowych realiów form rządowych przyniosła bogaty zbiór danych i ważny zbiór teorii porównawczych. Trzecią definicję zainspirowało wiele prac naukowych, które wykorzystują nowe rodzaje danych, nowe terminy oraz szereg nowych pojęć i kategorii analizy. Następująca po niej dyskusja opiera się na wszystkich trzech podejściach do badania systemów politycznych.

We współczesnym świecie najważniejszym rodzajem systemu politycznego jest państwo narodowe. Obecnie świat podzielony jest terytorialnie na ponad 190 krajów, w każdym z nich rząd krajowy rości sobie prawo do sprawowania suwerenności – lub władzy ostatecznej – i stara się zmusić swoich obywateli do posłuszeństwa wobec swojej woli. Fakt istnienia światowej organizacji politycznej sugeruje zastosowane w następnym rozdziale rozróżnienie pomiędzy ponadnarodowymi, narodowymi i subnarodowymi systemami politycznymi.